Omgeving
De Heksenboom is fantastisch gelegen; direct naast de Staatsbossen van Sint Anthonis. Dit afwisselende natuurgebied, voorzien van heide, bossen en zandverstuiving, biedt iedere natuurliefhebber voldoende fiets-, wandel-, nordic walking- en ruitermogelijkheden.
Op deze pagina treft u meer informatie over Informatiepunt De Heksenboom, de geschiedenis van dé Heksenboom, maar ook enige (achtergrond)informatie over het natuurgebied.
In De Heksenboom kunt u een (gratis) informatiefolder afhalen met mooie wandel- en nordic walkingroutes.
Informatiepunt De Heksenboom
In plaats van de bekende VVV-kantoren voorzien de informatiepunten in het Land van Cuijk u graag alles over de vele uitstapmogelijkheden in Sint Anthonis. De Heksenboom is één van de informatiepunten in deze gemeente.
Niet alleen vertellen onze medewerkers u graag over de mooie plekjes in de Staatsbossen van Sint Anthonis, maar zijn ook de bekende fiets- en wandelknooppuntenkaarten bij ons verkrijgbaar.
Geschiedenis De Heksenboom
De naam Heksenboom is ontleend aan een 50 meter verderop staande grove den. In 1870 stond deze zonderling op een zandvlakte die was ontstaan door overbegrazing van schapen. Vele andere bomen overleefden de zandverstuiving niet. De Heksenboom echter weerstond een drie meter hoge zandlaag.
Door de grillige vorm van de boom ontstond in die jaren het bijgeloof, dat er een heks onder gestoven was. Als herders tegen de avond vanuit de Peel en de Heide naar Sint Tunnis terugliepen, leek het of de onder gestoven heks met haar armen boven het zand uit zwaaide.
Inmiddels heeft de Heksenboom weer gezelschap gekregen van vele andere bomen, zodat dit bijzondere exemplaar zich aan de rand van de Staatsbossen bevind. Het gaat helaas niet goed met de oude boom. Grote delen zijn helaas aan het verdorren en afsterven.
Informatie Staatsbossen Sint Anthonis
Een zee van dennen
De bossen van Sint Anthonis vormen met die van Vierlingsbeek, Oploo, Wanroy en Mill en die van het Brabants Landschap een bijna aaneengesloten bosgordel van 3000 hectare. Ze werden aangelegd in een tijd dat er grote behoefte bestond aan boerengeriefhout en aan paalhout voor de mijnen in Limburg. De grove den leende zich hier uitstekend voor. De naaldboom werd dan ook over zeer grote oppervlaktes aangepland en bepaalt tegenwoordig nog grotendeels het bosbeeld.
Sinds een aantal jaren plant Staatsbosbeheer echter ook loofbomen in de bossen van Sint Anthonis. Niet alleen om het geheel een aantrekkelijker aanzien te geven, maar ook om de variatie in de natuur te bevorderen. De productie van hout is namelijk allang niet meer de enige doelstelling bij het bosbeheer. De natuur en de recreatie spelen een minstens zo belangrijke rol. Vandaar dat Staatsbosbeheer de pure productiebossen omvormt tot 'multifunctionele bossen'.
De heide keert terug
Het centrale deel van Sint Anthonis wordt bepaald door de Ullingse Bergen. Dit is een groot, open heideterrein waar de natuur voorop staat. We kunnen hier onder meer jeneverbessen aantreffen, een karakteristieke naaldboom van woeste gronden die in Nederland nog maar weinig voorkomt. Net als elders in Nederland wordt de heide echter voortdurend bedreigd door vergrassing.
Om de heide te behouden, wordt het terrein dan ook al sinds 1978 begraasd door een kudde van ca 50 Kempische heideschapen, een ras dat hier van oudsher thuis hoort. De dieren zijn zeer geschikt om als verfijnde maaimachines de heide op orde te houden.
Van een heel ander kaliber zijn de Schotse Hooglanders. De zware runderen bevolken sinds 1987 de heide van Sint Anthonis. Ook zij helpen Staatsbosbeheer met het natuurbeheer. Ze zijn gespecialiseerd in het ruigere werk. Naast oude en jonge grassen eten zij ook stugge gewassen zoals dorre takken, jonge berkjes en oude heideplanten.
Toch is de inzet van de schapen en runderen alleen niet voldoende om de heide voor de lange termijn veilig te stellen. Regelmatig maaien, plaggen en het verwijderen van opslag blijft eveneens noodzakelijk. En een zandverstuiving die dreigde dicht te groeien heeft Staatsbosbeheer weer veranderd in een 'levende' zandvlakte, waar de wind vrij spel heeft. Deze geeft nu een extra afwisseling aan het gebied en is van belang voor bepaalde planten en dieren, zoals de levendbarende hagedis.
Loofbosjes en graslanden
De afwisseling op Sint Anthonis wordt vergroot door de aanwezigheid van loofbosjes en natte weilanden aan de noordoostkant van het terrein. Hier liggen de Visdel, het Berkenbos en zo'n 30 hectare aan natte graslanden die in 1983 zijn aangekocht.
De Visdel en het Berkenbos vormen gezamenlijk het brongebied van de Tovensche beek. Het is een vochtig gebied, dat zich uit in een weelde aan plantengroei. In het voorjaar zorgen onder andere dotterbloemen, pinksterbloemen, biezeknoppen en egelboterbloemen voor een prachtig mozaïek van kleuren. Berken, wilgen en elzen zijn de belangrijkste bomen in dit gebied.
Toegankelijkheid
De boswachterij is via bestaande wegen goed bereikbaar. Auto's mogen echter niet verder de boswachterij in dan tot de parkeerterreinen aan de rand. Om verstoring van wild en vogels te voorkomen, is het noodzakelijk uw hond aan de lijn te houden. Het omrasterde begrazingsgebied is niet toegankelijk voor honden.
Wandelen
Door de boswachterij lopen vijf wandelroutes en twee nordic walking routes. De routes eindigen weer bij het punt van vertrek en bieden de mogelijkheid van een kortere of langere wandeling.
Overnachten
Om per fiets van de natuur te kunnen genieten is een fietspadennet aangelegd van bijna 30 km. Het fietspadennet sluit goed aan met fietspaden buiten de boswachterij. Ook ruiters kunnen hier uit de voeten. Een ruiterpadennet van ca. 25 km biedt ruime mogelijkheden.
De Heksenboom is direct gelegen naast ‘Vakantiecentrum De Ullingse Bergen’; een rustige en overzichtelijke camping direct grenzend aan het mooie natuurgebied van Staatsbosbeheer. Niet alleen biedt de camping plaats aan kampeerders, maar kunt u ook gebruik maken van één van de verhuuraccommodaties in de vorm van een verhuurchalet of –lodge. Maak uw arrangement bij De Heksenboom af door middel van een overnachting op ‘Vakantiecentrum De Ullingse Bergen’. Voor meer informatie verwijzen wij u graag naar de website, www.ullingsebergen.nl.
Runderen en schapen onderhouden de natuur
Ten westen van Boxmeer beheert Staatsbosbeheer een prachtig stukje Brabant: Sint Anthonis. Het gebied is genoemd naar het vlakbij gelegen, gelijknamige dorpje en omvat circa 830 hectare. Uitgestrekte naaldbossen vormen het leeuwendeel van de boswachterij, maar er is meer te zien. Heidevelden, veenplassen en vochtige graslanden wisselen de bossen regelmatig af.
Een bezoek aan dit vrij toegankelijke bosgebied is dan ook zeer de moeite waard. Om het u wat makkelijker te maken heeft Staatsbosbeheer een vijftal aantrekkelijke wandelroutes en twee nordic walking routes door de boswachterij uitgezet.
Sint Anthonis maakt deel uit van het land van Cuijk. Een gebied dat grotendeels ontsnapt is aan moderne ontwikkelingen zoals de aanleg van snelwegen, industrie en grootschalige landbouw. Kleinschaligheid en rust zijn hier nog heer en meester. Wel behoren de eens zo eindeloze heidevelden rondom Sint Anthonis grotendeels tot het verleden.
Omstreeks 1900 besloeg de heide nog zo'n 70.00 hectare. Erg rendabel was deze paarse vlakte, die werd afgewisseld met stuifzanden, echter niet. Vandaar dat grote delen van de heide tussen 1920 en 1940 zijn omgevormd tot landbouwgrond. Ook werd een belangrijk deel door Staatsbosbeheer bebost ten behoeve van de houtproductie. Het ontstaan van een nieuwe boswachterij was hiermee een feit.